اختلاف نظر در زندگی روزمره، امری اجتناب ناپذیر است؛ اما به گفته کارشناسان، "مذاکره" راهی برای مدیریت اختلافات در زندگی شخصی و حرفه‌ای است. از طریق "ابزار مذاکره" می‌توانیم اختلافات را از طریق سازش، گفتگو و توافق حل و فصل کرده و امکان جدال را به حداقل برسانیم.

مدیران برتر معمولا دارای مهارت‌های بالای مذاکره هستند؛ فردی که در امر مذاکره ماهر است، معمولا در شرایط حساس که اختلاف نظرها ممکن است منجر به از هم پاشیده شدن یک ارتباط شخصی و یا حرفه ای شود، شرایط را از طریق فرآیند مذاکره به نفع طرفین به نتیجه می‌رساند. اما مذاکره و فرآیند آن یعنی چه؟

بعضی از کارشناسان این علم، "مذاکره" را به این صورت تعریف کرده اند: " مذاکره شناسایی دقیق موقیعت خود و دیگران در زمانی است که آنچه شما می‌خواهید با آنچه دیگری می‌خواهد تضاد دارد و یا ناهماهنگ است. مذاکره روشی اجرایی برای حل اختلافات است. روندی است که با اجرای آن، سازش و یا توافق حاصل شده و از بحث و درگیری جلوگیری می‌شود ". جالب اینجاست که در بسیاری از مواقع، نقطه نظر افراد آنطور که در ابتدا به نظر‌ می‌آید در تضاد نیست و مذاکره موثر می‌تواند به دو طرف یاری کند تا به شرایط و جایگاه طرفین را درک کرده و در مورد یک راه حل موثر، به توافق برسند. در زمانی که اختلاف نظر پیش می‌آید، افراد قصد دارند به بهترین نتیجه ممکن به نفع خود، دست پیدا کنند. اما کارشناسان مذاکره بر این باورند که تنها راه دسترسی به نتیجه "موفقیت آمیز پایدار"، در نظر داشتن منافع طرفین و احترام به خواسته‌های متقابل است. مذاکره در شرایط مختلفی معنا و قواعد خاص خود را ایجاد می‌کند؛ مثلا در امور بین الملل، سیستم‌های قضایی و قانونی، دولت، اختلافات صنعتی و یا روابط داخلی و خصوصی؛ هر کدام از این شرایط ، اشکال خاصی از مذاکره را می‌طلبد. با این وجود، مهارت‌های کلی مذاکره می‌تواند در بازه گسترده ای از فعالیت‌ها به کار گرفته شود. آموختن و به کارگیری این مهارت‌ها می‌تواند به حل اختلافات ما با دیگران کمک شایانی کند.

تقریبا در طی انجام هرگونه پروژه‌ای از جمله پروژه‌های کارآفرینی اجتماعی، نیاز به به کارگیری مهارت‌های مذاکره وجود دارد. به طور مثال، چگونگی ارتباط و مذاکره با ذینفعان پروژه، یک عامل تعیین کننده در موفقیت آن پروژه خواهد بود. هنر مذاکره حتی در مراحل پیشین شروع پروژه، به عبارتی پیش از این که وارد فاز نخست اجرای پروژه شویم می‌تواند کمک شایانی به پیشرفت آن بکند. به منظور جلب حمایت مالی برای انجام پروژه‌های اجتماعی مورد نظر خود، نیاز داریم خود را به مهارت مذاکره در سطحی مطلوب، مجهز کنیم.

اصلی‌ترین مسئله‌ای که در هنگام مذاکره چه با دوست و یا همکار خود و چه با حامیان مالی احتمالی و چه ذینفعان پروژه و یا در شرایط دیگر باید در نظر گرفته شود، "شیوه مذاکره" و دیدگاه ما نسبت به آن است. مذاکره ای که نتایج آن در بلند مدت هم پایدار است معمولا به شیوه "بُرد-بُرد" انجام می‌شود. این نوع از مذاکره، به دنبال پیدا کردن راهیست که پاسخگوی نیازهای دو طرف است و هر دو طرف نتیجه آن را قبول دارند. در شرایط بُرد-بُرد، دو طرف باید با توافقات حاصل شده احساس راحتی کنند و از آن خشنود باشند. توجه داشته باشید که در بسیاری از موارد، رابطه ما با طرف مذاکره، پس از آن نیز ادامه خواهد یافت؛ به همین دلیل، جلب رضایت وی و نگه داشتن رابطه‌ای خوب، از نکات پر اهمیت در فرآیند مذاکره است. اما چگونه می‌توان یک مذاکره بُرد-بُرد را با موفقیت پیش برد؟ در این بخش به سبک‌های رفتاری که می‌تواند به یک مذاکره بُرد-بُرد بینجامد می‌پردازیم. اما پیش از آن، با سبک‌های مختلف رفتاری در مذاکره آشنا می‌شویم.